Yelle Tieleman: 'Dit zijn lang niet allemaal nietsontziende criminelen'

HEDEL - De afpersing van De Groot Fresh Group uit Hedel en de daarmee gepaard gaande serie aanslagen hielden tussen 2019 en 2021 de Bommelerwaard in zijn greep. Misdaadverslaggever Yelle Tieleman schreef daarover het boek ‘De Hedelse afpersingszaak’. 'Dit is het project waar ik inhoudelijk het meest trots op ben.'

Wie niet beter weet, zou zomaar kunnen denken dat het boek ‘De Hedelse afpersingszaak’ een fictieve thriller is. Het is immers ronduit bizar om een verhaal te lezen waarin het gaat over een drugsvondst bij een Hedels bedrijf, een mislukte geldoverdracht bij het Van der Valk-hotel in Zaltbommel én een serie aanslagen en pogingen tot aanslagen in onder meer Kerkdriel, Hedel en Velddriel.

Twee jaar lang is dat echter wel degelijk de realiteit. Het verhaal begint in mei 2019 wanneer er bij fruithandel De Groot bijna 400 kilo cocaïne tussen een lading bananen uit Ecuador wordt ontdekt. Het bedrijf overhandigt deze drugs aan de politie, maar nadat het Openbaar Ministerie blundert door een lijst met contactgegevens van honderden medewerkers en oud-medewerkers uit te lekken, start een periode met aanslagen op woningen van medewerkers en oud-medewerkers van de Hedelse fruithandel en familieleden van De Groot.

Consequenties
Misdaadjournalist Yelle Tieleman (34) volgt destijds de zaak op de voet voor het Algemeen Dagblad. Hij is als verslaggever aanwezig bij rechtszaken, pluist duizenden pagina’s strafdossier uit, spreekt met slachtoffers en diverse advocaten en bronnen in de boven-, maar ook de onderwereld. Naast de berichtgeving in de krant, schrijft hij recentelijk het boek ‘De Hedelse afpersingszaak’: cocaïne, terreur en de ontwrichtende macht van criminelen. Daarin komen alle gebeurtenissen op bijzonder gedetailleerde manier aan bod; van de letterlijke tekst van het eerste dreig-SMS'je aan het adres van De Groot en de bijna fatale aanslag op het huis van de broers Seepers in Hedel, tot de telefoontjes die een kennis van de hoofdverdachte pleegt vanuit de gevangenis.

(Tekst loopt door onder de foto's)

In die gedetailleerde weergave en de opvolging zit volgens Tieleman ook de kracht van zijn boek: "Het was de bedoeling dat de lezer overal bij is; in het begin zit je bijvoorbeeld in de auto bij een jonge verdachte onderweg naar de locatie van een aanslag en later lees je wat daar de consequenties van zijn geweest. Dit zijn namelijk lang niet allemaal keiharde, nietsontziende criminelen; het zijn ook jongens die in de coronaperiode een verkeerde afslag hebben genomen en daarvoor nu heel hard op de blaren moeten zitten. Ik hoop dat ik met het boek laat zien welke levens er schuilgaan achter de betrokkenen. Het is namelijk lang niet altijd zo zwart-wit als het vaak gepresenteerd wordt."

Geschoten
Voor zijn boek sprak Tieleman ook met meerdere betrokkenen uit de Bommelerwaard. "Ik heb de inwoners van de Bommelerwaard leren kennen als nuchtere mensen die zich tijdens deze periode niet gek hebben laten maken, terwijl dat lang niet altijd makkelijk was. Toen er een tijdje geleden tijdens een legeroefening ’s nachts werd geschoten, kwamen er direct heel veel 112-meldingen binnen, want ‘het was weer zo ver’."

"Die angst heeft lang aan de oppervlakte geleefd. Tegelijkertijd is het natuurlijk niet zo dat de hele Bommelerwaard iedere nacht bevreesd gaat slapen, maar er is niet veel nodig om bij een groep mensen dat gevoel van de periode met aanslagen weer op te wekken."

Bedreigd
De rust in de Bommelerwaard is inmiddels alweer een tijdje wedergekeerd, maar de rechtszaken rondom de afpersing lopen nog steeds. Zo stonden vorige week nog twee verdachten in Arnhem voor de rechtbank in verband met het doorspelen van adresgegevens van de dochter van één van de eigenaren van de fruithandel aan hoofdverdachte Ali G. Hijzelf is samen met negen andere verdachten in hoger beroep gegaan; die 'tweede ronde' staat gepland in de zomer van 2023.

Voor advocaten wordt daarin vooral de undercover-actie waarbij verdachte Thomas in een busje werd verhoord een belangrijk onderwerp van discussie. Waar er tot dusver vanuit werd gegaan dat er 'gepast geweld' was toegepast en er geen doodsbedreigingen uit zijn gegaan naar de hoofdverdachte en zijn familie, schrijft Tieleman in zijn boek dat aan een politiecollega is gezegd dat ‘gepast geweld een eufemisme was', ‘Thomas wel met de dood is bedreigd', ‘en zijn familie ook'.

Rode oortjes
Die informatie kan mogelijk een rol gaan spelen in het vervolg van het dossier: "Het ligt voor de hand dat de advocaten het naadje van de kous willen weten omdat het mogelijk gevolgen kan hebben. Welke dat gaan zijn, is moeilijk te zeggen - dat is ook niet aan mij - maar ik snap dat advocaten die passage met rode oortjes gelezen hebben."

Tieleman zelf is overigens inmiddels niet meer werkzaam bij het Algemeen Dagblad; hij maakte in de zomer van 2022 de overstap naar Follow The Money; een platform voor radicaal onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Toch blijft hij de afpersingszaak volgen. Naast het boek - dat deze week op tien binnen kwam in de bestseller top 60 - maakt hij namelijk ook de podcast Rot Fruit. Het boek is op 10 binnen gekomen. Inmiddels staan er drie afleveringen van Rot Fruit online bij Podimo, dinsdag 24 volgt de vierde. In totaal verschijnen er zes afleveringen.