Bommelerwaardse boeren in protest: 'Zijn bereid alle stappen te ondernemen'

BOMMELERWAARD/STROE - Nadat eerdere boerenprotesten voornamelijk in grote steden en bij provinciehuizen plaatsvonden, was vorige week woensdag juist het pittoreske Stroe de plaats van handeling. Ook vanuit de Bommelerwaard reisden boeren af naar het amper 1700 inwoners tellende dorpje om daar hun onvrede te uiten. Het zou zeker niet het laatste protest blijken te zijn.

Als een speelbal. Zo voelt boer Evert Westra uit Gameren zich naar eigen zeggen iedere keer wanneer de verkiezingen zijn geweest. "Iedereen vindt van alles, terwijl wij vinden dat de manier waarop wij boeren goed is. We willen zo goed mogelijk voor het milieu, het land en de koeien zorgen, want hoe beter we voor het land zijn, hoe meer het ons geeft. Het is dus ook helemaal niet zo dat we niet mee willen denken, maar het gaat om het perspectief. Als je dan alleen maar te horen krijgt dat de helft van de veestapel moet verdwijnen, zie ik een halflege stal voor me. En daar word ik echt niet vrolijk van", is Westra duidelijk.

Hij bestiert samen met zijn vader en broers een melkveebedrijf dat over 280 koeien beschikt en gevestigd is langs de Van Heemstraweg in Gameren. Met zijn beroep is hij inmiddels bijna een eenling in het dorp: "Zestig jaar geleden waren er nog zestig boeren in Gameren, tegenwoordig zijn er nog maar twee over. Dat zegt ook wel iets; je ziet dat de zin eruit is gegaan in de loop der jaren." De 33-jarige Westra zelf heeft het bedrijf van zijn vader overgenomen. "Mijn vader heeft samen met mijn oom met bloed, zweet en tranen het bedrijf opgebouwd. Vroeger zei ik dat ik nooit boer zou worden, maar uiteindelijk heb ik er toch voor gekozen, vanwege de vrijheid en de manier van leven. Maar nu, achteraf, trek ik dat wel in twijfel."

Bedreigd
Dat heeft alles te maken met de nieuwe stikstofplannen die minister Christianne van der Wal op 10 juni bekendmaakte. (meer info onder dit artikel)

Wat precies de gevolgen voor Evert en zijn bedrijf van die plannen zijn, is vooralsnog lastig in te schatten, maar toch reisde hij vorige week woensdag af naar Stroe. "Nu de plannen concreet zijn geworden, wil je elkaar steunen en er voor elkaar zijn. Als je bedreigd wordt in de manier waarop je leeft, ga je je hakken in het zand zetten."

Donderwolk
Westra was niet de enige inwoner van de Bommelerwaard die in Stroe te vinden was; ook Jeannet van Linden van een melkveebedrijf uit Well met 70 melkkoeien stapte op de tractor. "Met de boeren uit de Bommelerwaard zouden we verzamelen bij tankstation Esso in Bruchem. Ik ging zelf samen met mijn buurman, maar voordat we de straat uit waren, sloten er nog twee tractoren aan. Vanuit de Bommelerwaard zijn we uiteindelijk met bijna dertig trekkers op weg gegaan." Van Linden - die in het bestuur zit van ZLTO afdeling Maasdriel - kijkt met een goed gevoel terug op de dag. "De sfeer en de sprekers waren goed en het was goed georganiseerd. Ik kijk er positief op terug."

Ze hoopt dan ook dat het protest zijn vruchten heeft afgeworpen: "Je wil graag alles lezen, maar niet per se alles weten, want je weet niet wat voor een donderwolk er boven je bedrijf hangt. Ik hoop dat er gekeken wordt naar de berekeningen en dat ze gaan inzien dat het beleid zoals het nu voorligt niet klopt."

Subtieler
Ook Jeroen den Otter uit Kerkdriel nam deel aan het boerenprotest. Hij is weliswaar zelf geen boer, maar als zoon van de eigenaar van landbouwmechanisatiebedrijf Den Otter uit Bruchem is hij begaan met het lot van de agrarische sector. Eerder was hij ook al bij boerenprotesten in Den Haag aanwezig: "Dat was ook mooi, maar wel heel anders, zo midden in de binnenstad. Nu hebben ze het wat subtieler aangepakt. Het was een ontzettend goedbezocht protest waar iedereen met hetzelfde doel stond. Maar of we iets kunnen sturen is maar de vraag", blijft Den Otter realistisch.

"Deze protesten zijn rustig en netjes verlopen, maar ik verwacht dat wanneer de plannen niet worden gewijzigd, er protestacties komen die niet zo vloeiend zullen gaan. De boeren zijn bereid alle stappen te ondernemen als ze de plannen daarmee tegen kunnen houden."

Dat is geen loze belofte, zou ook deze week blijken. Zo werden er maandag diverse snelwegen geblokkeerd en voerden boeren dinsdagavond actie bij Slot Loevestein.

Nieuwe stikstofplannen Minister Van der Wal

De stikstofuitstoot moet in Nederland met zeventig procent worden teruggedrongen, in ruim honderd gebieden die in de buurt van kwetsbare natuur liggen. Met die mededeling steekt Christianne van der Wal op 10 juni het lont in het kruitvat bij de boeren. De nieuwe plannen van de minister voor Natuur en Stikstof houden in dat niet alle boeren kunnen doorgaan met hun bedrijf. Dat is voor actiegroepen 'Agractie' en 'Farmers Defence Force' de aanleiding om protesten aan te kondigen voor 22 juni. Aanvankelijk zou dit protest plaatsvinden in Den Haag, maar uiteindelijk werd gekozen voor Stroe; een dorpje in de gemeente Barneveld.

Protestacties duren al ruim 2,5 jaar

Al sinds 1 oktober 2019 zijn er diverse boerenprotesten geweest. De eerste demonstratie vond plaats op het Malieveld - een groot grasveld in Den Haag - maar ook op andere plekken in het land werd actiegevoerd. Op 14 oktober werd een monumentale deur uit het gebouw van het provinciehuis in Groningen gereden en op 25 oktober werd er actiegevoerd bij het provinciehuis in Den Bosch. Ook in 2020 en 2021 waren er diverse protestacties. De actie in Stroe was het eerste grote protest van dit jaar, maar niet de laatste, zo blijkt deze week.