Organist Hugo Bakker op 35-jarige leeftijd overleden

ZALTBOMMEL – Organist Hugo Bakker is maandag na plotseling onwel te zijn geworden overleden. Hij was nog maar 35 jaar oud. Hij laat zijn vrouw en twee kleine kinderen achter.

Hugo woonde in Gouda, maar was sinds 2011 de vaste organist van de Sint-Maartenskerk. “Hugo was een zeer begaafd en geprezen organist, die vanuit zijn passie voor de muziek, geloof en kerk zowel inhoudelijk als muzikaal zijn bijdrage wilde leveren aan de kwaliteit van de eredienst”, schrijft dominee Trijnie Bouw van de Protestantse Gemeente Zaltbommel in een bericht van overlijden.

“De samenwerking verliep prettig en niet zonder humor. Abrupt is er het einde gekomen. We gedenken Hugo als een begenadigd organist, musicus, docent en als betrouwbaar, aimabel en integer mede-gemeentelid.”

Afscheidsdienst
Op dinsdag 8 juni is de afscheidsdienst in de Sint-Maartenskerk, die ook via kerkdienstgemist.nl te volgen is. Ds. Henk Veltkamp, die onder meer het huwelijk van Hugo en zijn vrouw Johanneke heeft gesloten, leidt deze dienst op verzoek van de familie.

Hieronder volgt een verhaal van Rein van Willigen, die Hugo twee jaar geleden interviewde voor het boek ‘Kees was een clubjesmens’.

Het imposante Wolfferts/Heijneman-orgel van de Sint-Maartenskerk in Zaltbommel zwijgt. Zijn vaste bespeler, top-organist Hugo Bakker, is maandag 31 mei op 35-jarige leeftijd zeer onverwacht overleden.

Hugo laat een vrouw en twee jonge kinderen achter. 

Voor het boek Kees was een clubjesmens werd de veelzijdige musicus Hugo Bakker (1985) geïnterviewd. Hierin wordt hij beschreven als de bewaker van dit monumentale orgel. Het instrument paste hem als een jas. Afgezonderd van alles en iedereen; de concertbezoeker, de kerkganger, als ware het een eiland. "Klopt", gaf de maestro toe. "Als organist zit je ergens ver weg. Opgesloten. Ik speel ook klavecimbel." In de kerk zelf, tijdens concerten als Bach op Zondag. 

Hugo reisde van hot naar her om zijn plaats in het muziekwereldje te vinden. "Zal ik eens zeggen wat ik allemaal doe", zei hij, onwillekeurig meetellend op zijn vingers. "Ik ben vaste organist van de Protestante Gemeente [Zaltbommel]. Ik geef les op de Muziekschool in Amsterdam. In Barneveld geef ik orgel- en klavecimbellessen." Daarnaast kregen gelukkigen orgelles op zijn orgel in Zaltbommel. Bescheiden als hij is vergat hij te melden dat hij een beslissende stem had bij het selecteren van de organisten voor de reeks orgelconcerten van de Muziekkring Bommelerwaard. 

Dat betekende nogal wat gereis. "Ik zit veel in de auto", erkende hij. "Maar och, dat hoort erbij." Hij betreurde het dat studeren "... niet zoveel lukt als ik zou willen." Net als het geven van concerten. "Lesgeven is relevanter", klonk hij pragmatisch. "Het is geen beroep waar je rijk van wordt. Maar ik doe het uiteraard met plezier." 

Rond zijn achtste ontdekte Hugo het kerkorgel. "Een vriendje van mij speelde orgel. Ik ging dat ook maar doen. Het instrument van mijn dromen." Relativerend voegde hij eraan toe: "Maar ik heb me nooit een organist gevoeld. Ik houd van muziek. Ik heb geen uitgesproken voorkeur voor een componist. Ik houd van de volle breedte, van 1500 tot 2020." 

Hugo's concerten zijn onvergetelijk. De eeuwenoude Johann Sebastian Bach toverde hij net zo moeiteloos uit het orgel tevoorschijn als de hedendaagse Jan Welmers. Het publiek vergat bijna te ademen... Hugo, dat sierde hem, bleef er bescheiden onder. "Musiceren is iets artistieks. Je speelt voor de mensen van nu." 

De naam Hugo Bakker stond synoniem voor muziek. "Muziek is alom vertegenwoordigd. Met één klik heb je wat je horen wilt." Dat ervoer Hugo ook wel eens als een overdosis. "Nu even niet. Muziek aan of niet! Ik luister of ik luister niet! Ik heb niet altijd muziek in mijn hoofd. Wel de stukken waar ik mee bezig ben. Muziek is een deel van mijn leven!" De trotse vader van twee kinderen hoopte dat zijn talent overerfde. "Als ik thuis pianospeel en mijn zoontje David de eerste tel hoort, dan danst hij in het rond."

De genoemde componist Jan Welmers staat op zijn in 2017 verschenen cd Humble Regard. Luister beloonde de schijf met een 10. Hugo bleef er nuchter onder. "Als je contact met een componist kunt hebben, is dat belangrijk." De aloude Bach had hij ook graag wat willen vragen: "Welk tempo? Bij iedere muziekstijl past een manier van spelen. Maar het gaat om het klinkend resultaat. Misschien moet ik niks aan Bach vragen, maar hij aan mij!", lachte Hugo er tijdens dit gesprek achteraan. 

Lulu van Alban Berg behoorde tot zijn favoriete opera's. "De techniek na de atonaliteit, romantisch maar ook weer geen mengvorm. Warmbloedige muziek. Wat muziek kan doen. Met popmuziek heb ik niks. Ik ben er niet mee opgegroeid. Ik kom uit een orthodox-christelijke hoek. Björk, Zappa vind ik wel mooi." 

Het adagio uit Mozarts 23e pianoconcert bewerkte Hugo voor orgel. "Bewerken is geen componeren", vond hij. "Componist zijn is het hoogst haalbare. Een vak, dat kun je leren. Ik zou het wel willen, absoluut." 

Zover mocht het niet komen. Op veel te jonge leeftijd overlijdt een zeer aimabel mens, een muzikaal toptalent. Over de eveneens jong overleden componist Franz Schubert (31) zei Hugo destijds: "Stel je voor dat hij ouder was geworden! Langer had geleefd."  

Rein van Willigen