bird
vrijdag 29 maart | 15.52 uur

Namen joodse slachtoffers komen duidelijker op monument

03-05-2021 09:20
uur
Door: Britta Alink
DSC05100-1
• Bestuurslid Theo Boogaard bij het monument in Zaltbommel. (Foto: Tido Mureddu)

ZALTBOMMEL - Ook het kleinste museum van Zaltbommel, het Mikwe aan de Minnebroederstraat, moest tijdens de coronacrisis de deuren gesloten houden. Het bestuur heeft die periode aangegrepen om onder andere het vochtprobleem in het kleine pandje aan te pakken.

Ook voor een ander probleem is een oplossing gezocht en gevonden, in samenwerking met de gemeente Zaltbommel.

Namen
Twee jaar geleden werd bij het joodse monument bij begraafplaats de Bosschepoort een nieuw muurtje gemetseld met op de bakstenen de namen van joodse inwoners van Zaltbommel, die in de Tweede Wereldoorlog zijn afgevoerd en vermoord door de Duitsers. "De namen zijn heel slecht leesbaar", vertellen de bestuursleden Ester Vink en Theo Boogaard. Nu is gekozen voor hardstenen platen waar de namen op zullen komen. Die worden in 2022 geplaatst.

Oude bassins
Het Mikwe is een ritueel bad, dat deel uitmaakte van de synagoge die tot de oorlog gebruikt werd. Na 1945 was er geen joodse gemeente meer in Zaltbommel en werd in het gebouw een confectieatelier ondergebracht. Pas in 1994, toen er appartementen werden gebouwd kwamen de oude bassins weer tevoorschijn.

Klein museum
Besloten werd het Mikwe te behouden en er een klein museum van te maken. "Het verbaast mij steeds weer dat veel Bommelaren nog nooit in het Mikwe zijn geweest en dat veel mensen niet weten dat er ooit een synagoge was", zegt Ester Vink. De uit Nieuwaal afkomstige historica is sinds een jaar of vijf bestuurslid van Stichting Mikwe.

Levend houden
Ook bestuurslid Theo Boogaard uit Zaltbommel vindt het jammer dat het Mikwe bij velen nog onbekend is. "Ik vind het heel belangrijk om de herinneringen levend te houden", zegt hij. "Ook jongere generaties moeten zich realiseren dat nooit meer mag gebeuren wat in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd. Bovendien voel ik als christen een grote verbondenheid met het Volk van Israël."

Condens
Over de rituele baden in 't Mikwe is een glazen plaat gelegd, waar bezoekers over heen kunnen lopen, zodat ze het goed kunnen bekijken. Maar daar ontstond de laatste jaren zoveel condens, dat het nauwelijks nog zichtbaar was. "We zijn langdurig metingen gaan doen", vertelt Theo. "Samen met een aannemer hebben we de ventilatie onder de glasplaat en in de expositieruimte zelf verbeterd. Maar ventileren alleen is niet genoeg, we zullen voortaan structureel de verwarming een beetje aan moeten zetten. Dat kost helaas wel rond de vijfhonderd euro per jaar, maar het is het behoud van onze collectie, die vooral uit papieren en foto's bestaat."

Stolpersteine
Het bestuur hoopt dat binnenkort ook twee nieuwe 'Stolpersteine' geplaatst kunnen worden, herdenkingssteentje of 'struikelsteentjes' in de stoep voor een woning waar de joodse bewoners tijdens de oorlog zijn weggevoerd. In de binnenstad liggen er al tientallen en de twee nieuwe steentjes komen voor het huis aan de Koningin Wilhelminaweg 44.

Museumatelier
Het Mikwe is verder betrokken bij een nieuw educatief programma van het Museumatelier van Stadskasteel Zaltbommel en werkt aan een nieuwe thema-wandeling door de binnenstad, waar deelnemers onderweg gebruik kunnen maken van QR-codes.

Penningmeester
Op dit moment bestaat het bestuur naast Theo en Ester uit Philippe van Heusden, Mary van Trigt en Hen Meesterman. Er wordt naarstig gezocht naar een nieuwe penningmeester. Daarnaast zijn er tientallen vrijwilligers, die zich inzetten voor het Mikwe.

Meer informatie staat op: www.mikwe.nl

 

Britta Alink

Tags

joods monument,theo boogaard,mikwe