bird
donderdag 25 april | 14.06 uur

Boek over waterbouwkundige kunstwerken in de Bommelerwaard

14-06-2022 13:04
uur
Door: Martin van Hemert
030622_Mansvelder-1
Het Mansveldergemaal in Poederoijen. Foto: Harry Kolman

BOMMELERWAARD - Van sluis St. Andries bij Heerewaarden tot het Mansveldergemaal in Poederoijen; er zijn veel waterbouwkundige werken in de Bommelerwaard, de ene meer zichtbaar dan de ander. Om aandacht te vestigen op de werken en het belang van het waterbeheer, is recentelijk het boek 'Kunstwerken in de Bommelerwaard' geschreven.

Het boek is van de hand van Harry Kolman en Henk Hermsen en biedt een beknopte rondleiding langs een aantal waterbouwkundige kunstwerken die een rol spelen of hebben gespeeld met betrekking tot het waterbeheer binnen de Bommelerwaard. In het boek - dat vorige maand in een kleine oplage in eigen beheer gedrukt is - geven meer dan honderd foto’s van Kolman en de teksten van Hermsen een overzicht van de huidige moderne waterwerken en de vergane glorie van uitgediende molens en sluizen.

Tussen de twee schutsluizen 'St. Andries' en 'Wilhelmina' worden de acht grote gemalen langs de Afgedamde Maas door sfeervolle zwart-wit foto’s in beeld gebracht en beschreven, voor wat betreft hun geschiedenis en huidige functie binnen het waterbeheer in de Bommelerwaard. De geschiedenis van oude kunstwerken zoals het Mansvelder gemaal dat verscholen ligt op een verborgen plekje in de Poederoijensehoek, wordt beschreven vanaf hun ontstaan in de 19e eeuw tot hun huidige bestaan als monument. Het door bijna niemand opgemerkte nog steeds werkende Bernse gemaal wordt in één keer zichtbaar.

Landschapsbeleving
Bijzondere aandacht krijgen de windwatermolentjes van de firma Bosman, die vooral in het verleden dienst deden als droogmakers van poldergebieden waar de boeren hun bedrijf voerden. Een van deze sierlijke molentjes prijkt op de omslag van het boek. De zogenaamde Bosmannetjes dragen nu vooral bij aan de landschapsbeleving van de polder.

Het werk van de peilbeheerders die in dienst zijn van het ‘Waterschap Grote Rivieren’ gaat verder dan het controleren en bijstellen van de ongeveer tweehonderd waterpeilen in de talloze watergangen tussen de grote rivieren. Zo wordt samengewerkt met de fruittelers in het kader van de nachtvorstbestrijding en wordt een paar keer per jaar het waterpeil kortdurend verlaagd voor het plaatsen van klemmen in de weteringen ter bestrijding van de muskusrat . Ook deze randverschijnselen van het waterbeheer krijgen aandacht in dit tachtig pagina’s tellende boek.

Voor belangstellenden is het boek verkrijgbaar tegen de kostprijs van 15 euro. 'Kunstwerken in de Bommelerwaard' is te bestellen via het e-mailadres: kunstwerken.bwrd@gmail.com

Tags

waterbouwkundige kunstwerken