'Wat kan het dorp doen voor buur met dementie?'

ROSSUM/HURWENEN - Wat moet je doen als je merkt dat je buurvrouw of buurman in de war raakt en misschien wel begint te dementeren. Wat kún je doen?

Die vraag komt veel voor, ook in de Bommelerwaard. De vraag zal in de toekomst veel vaker voorkomen, want het aantal mensen met de diagnose dementie stijgt al jaren en blijft ook stijgen. "En dat terwijl mensen veel langer thuis blijven wonen", aldus Thea Karels (66) uit Rossum. Thea heeft jarenlang gewerkt als casemanager dementie bij Brabant Zorg. Ze is nu belangenbehartiger voor Alzheimer Nederland. Samen met Gera van Veen (49) uit Hurwenen, Gera van Hezik (66) uit Rossum en Ine Tims (54) vormt ze Werkgroep Dementievriendelijk Rossum en Hurwenen.

Taboesfeer
De werkgroep is in 2019 voortgekomen uit de Dorpsraden Rossum en Hurwenen en dient als voorbeeld voor de hele gemeente. Mariella van Heck van Welzijn Bommelerwaard heeft daarbij geholpen en steunt ook initiatieven in andere dorpen. Doel van de werkgroep is de dorpen Rossum en Hurwenen 'dementievriendelijk' maken. "Daarvoor moeten we dementie in de eerste plaats uit de taboesfeer zien te krijgen", vertelt Gera van Veen, die in het dagelijks leven werkt voor Sante Partners en veel te maken heeft met mensen met dementie of die door andere oorzaken in de war zijn. "Als we dementie bespreekbaar kunnen maken, al voordat er een diagnose is, dan zou dat al veel schelen voor de patiënten zelf, voor hun partners, voor hun kinderen."

Bagatelliseren
Wie te maken krijgt met een dementerend familielid heeft het vaak in eerste instantie niet in de gaten. Vaak merken de volwassen kinderen niet zoveel als ze op zondag even op bezoek komen, maar ziet een buurvrouw of buurvrouw juist wel dat hun goede buur af en toe afwijkend gedrag vertoont. 's Nachts gaan stofzuigen bijvoorbeeld, de afvalcontainer niet op straat zetten of de voortuin laten verslonzen, terwijl die vroeger toch zo netjes was. "Familie en de patiënt zelf bagatelliseren het vaak. 'Ach, iedereen vergeet toch wel eens wat'. Maar de buren of bijvoorbeeld de postbode weten vaak dat er wel degelijk iets ernstigers aan de hand is."

Bespreekbaar
Als het probleem in de beginfase (de zogenaamde 'niet-pluis periode') bespreekbaar wordt, dan kan dat volgens de werkgroep veel verlichting bieden. "De slager, de bakker of de vereniging waar die persoon lid van is, ze kunnen allemaal een beetje helpen", lichten Thea en Gera van Veen toe. "Als dementerende kun je vaak nog heel veel wel, bijvoorbeeld tennissen, voetballen of bij het koor. Maar de telling van de punten kan een probleem zijn. Als je clubgenoten dat bespreekbaar maken en zeggen dat zij de punten wel bijhouden, dan kan iemand nog jaren met plezier meedoen. Zonder schaamte, zonder thuis te blijven."

Stimuleren
Soms kan het fijn zijn om iemand weg te brengen naar een activiteit. Of helpen met het afval, want afval scheiden kan voor iemand met dementie een onoverkomelijk probleem worden. Zo kunnen de leden van de werkgroep nog tientallen voorbeelden opnoemen. "Maar wat we graag willen weten is waar in Rossum en Hurwenen behoefte aan is op dit gebied", benadrukt Thea. "We zijn geen professionele club, maar willen de hulp van dorpsbewoners dicht bij huis stimuleren." Daarvoor organiseert de werkgroep een informatieavond op woensdag 13 april om 19:30 uur in dorpshuis De Kil in Hurwenen.

Meer informatie is te vinden op Facebook: Samen Dementie Vriendelijk Rossum en Hurwenen.